Beldurrezko eleberri
Itxura
Beldurrezko eleberria eleberriaren azpigeneroa da. Eleberria, bestetik, epikaren edo narratibaren azpigeneroa da. Literatura mota honen ezaugarri nagusia beldurra helburu literario nagusia bezala azaltzea. Eleberri mota honen aurrekariak eleberri gotikoa eta beldurrezko ipuina izan dira.
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Beldurrezko eleberria bereziki herrialde anglosaxoietan landu da, baita ere Frantziako literaturan. Hona hemen ezaugarri batzuk:
- sarritan ipuin eta kondaira tradizionaletan oinarritzen da
- pertsonai asko ez dira gizaki arruntak, naturaz gaindikoak baizik: mitologiatik hartutakoak (banpiroa, sorgina, deabrua, gizotsoa, mamuak, zonbiak...)
- XX. mendetik gai berriak aurkitzen ditugu: estralurtarrak, mehatxu nuklearra, hondamendi ekologikoak... Zentzu horretan zientzia-fikzioarekin eta fantasiarekin nahastu daiteke.
Beldurrezko eleberrien idazle ezagunak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ingelesezko idazleak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Clive Barker
- William Peter Blatty
- Robert Bloch
- Poppy Z. Brite
- Ramsey Campbell
- Jason Dark
- August Derleth
- Christopher Golden
- Laurell K. Hamilton
- James Herbert
- Shirley Jackson
- Stephen King
- Dean Koontz
- Stephen Laws
- Ira Levin
- Thomas Ligotti
- H. P. Lovecraft
- Brian Lumley
- Richard Marsh
- Graham Masterton
- Richard Matheson
- Robert R. McCammon
- Anne Rice
- Dan Simmons
- Clark Ashton Smith
- Bram Stoker
- Peter Straub
Frantsesezko idazleak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Izenburu ezagun batzuk
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1764, Horace Walpole: The Castle of Otranto
- 1797, Matthew Lewis: The Monk
- 1818, Mary Shelley: Frankenstein
- 1838, Edgar Allan Poe: The Narrative of Arthur Gordon Pym of Nantucket
- 1886, Robert Louis Stevenson: Jekyll doktorearen eta Hyde jaunaren kasu bitxia
- 1890, Oscar Wilde: Dorian Grayren erretratua
- 1897, Bram Stoker: Drakula